Door het deputaatschap Israël van de Gereformeerde Gemeenten is een boekje uitgegeven over Abraham Capadose. Het bestaat uit drie onderdelen. Het eerste is een korte schets van zijn bekering en die van zijn broer, ooit in het Frans geschreven. Dit verhaal is in een nieuwe spelling gezet door C. Bregman.
Het tweede deel betreft een historische schets van de hand van L. Vogelaar. In een kort bestek krijg je veel informatie over zijn leven, contacten en inzichten.
Tot slot besluit het boekje met de opvattingen van Capadose over het Joodse volk vanuit christelijk perspectief en die samenvatting is geschreven door ds. W. Silfhout.
Het is een boek wat je snel uitleest (124 blz). Daarmee is het risico ook heel groot dat het het weer snel vergeet. Om die reden noteer ik voor mijzelf hieronder nog wat bijzonderheden om mijn geheugen actief te houden.
Wat mij opvalt is dat het een helder en eenvoudig bekeringsverhaal is. Ik wilde schrijven dat het een 'verhaal zonder opsmuk' is, maar dan doe ik niet geheel recht aan de stijl van het verhaal. Die is duidelijk getoonzet door de sfeer van de 19e-eeuwse romantiek. Daardoor komt er net wat drama doorheen. Ik heb me er niet aan gestoord. Het geeft wel aan dat elke tijd zo zijn eigenaardigheden heeft. De bekering van Abraham had een andere karakter dan die van zijn broer Josef. De eerste geldt als een diepe denker die veel en lang nadacht en studeerde en pas na vele schriftstudies tot de overtuiging kwam dat Jezus de Messias is. De jongere broer kreeg pas zicht op Jezus in zijn laatste levensdagen. God zocht hem op en met ruimte mocht hij getuigen dat hij een ware zoon van Abraham was in Jezus Christus, de grote nakomeling van Abraham.
Het meest intrigerend vind ik het zinnetje over de christelijke tuinman. Deze wist vader Capadose met een eenvoudig beeld uit het tuinleven de vervulling van de wet uit te leggen. Heeft de Heere het werk van deze tuinman willen zegenen door de bekering van de kinderen Capadose te bewerken? Het geschriftje zwijgt erover, maar het is een mooie gedachte.
De levensbeschrijving van Capadose is adequaat. Daar valt niet veel over te zeggen. Wel merkwaardig is een typische eigenaardigheid van de schrijver om de twee jaar Scherpenzeel (circa 1835) te verbinden met Bart Roest, die daar toch duidelijk een kleine 100 jaar later leefde. Maar ja, de laatste is een gekoesterde heilige in de Gergem, dus met een geografische associatie zijn ze wel met elkaar te verbinden.*
Bijzonder vond ik ook dat zowel in het voorwoord als in de bijdrage van Silfhout heel duidelijk wordt gesteld dat ze de opvattingen van Capadose niet altijd onderschrijven. Nu kan ik me dat wel voorstellen voor zijn opvattingen over het premillenianisme, maar volgens mij is het beter daar een iets neutraler oordeel over te geven. Het gaat om voor ons verborgen zaken die in de verre toekomst liggen. Dan is het niet helemaal fair om een exclusief symbolische uitleg van Openbaringen van iedereen te vereisen. De evaluatie van de opvattingen die Capadose had is echter to-the-point en geeft kernachtig weer dat over de vervulling van Gods beloften aan Israël nog veel geschreven en getheologiseerd zal worden. Mag het samengaan met evenveel gebed om de komst van Christus' koninkrijk.
*Ik heb nog even nagezocht hoe het zat met Bart Roest. Deze man is in de Betuwe geboren in 1890 en vanaf 1920 als predikant/lerend ouderling in Scherpenzeel komen wonen. Dat Scherpenzeel via Capadose dus een soort van voedingsbodem voor Roest is, heeft op het eerste gezicht helemaal geen grond.
Comments